De kunstenaar had een overeenkomst met een bemiddelingsbureau voor het verzorgen van creatieve cursussen. Eenzijdig had het bemiddelingsbureau besloten dat enkele lessen in het najaar van 2020 niet door zouden gaan en zouden worden vervangen door lessen van iemand anders. De kunstenaar werd hier pas later over ingelicht. Het argument was dat de lessen niet door konden gaan vanwege corona.
Mag dit zomaar?
Overeenkomsten zijn bindend
Kort gezegd, nee. Een overeenkomst, of die nu op papier staat of niet is bindend voor beide partijen. Er zijn een aantal uitzonderingen, maar die zijn hier niet van toepassing.
Eenzijdig bepalen dat een overeenkomst niet doorgaat is niet mogelijk. Dit veroorzaakt een tekortkoming in de nakoming, in de volksmond ook wel contractbreuk genoemd.
Het eenzijdig bepalen dat een overeenkomst niet doorgaat en het ook niet melden aan de wederpartij is op z’n zachtst gezegd dubieus.
Dit gaf reden genoeg om te kijken naar oplossingen. Het bemiddelingsbureau was vrij definitief in de melding dat de lessen niet langer door de kunstenaar gegeven konden worden. Nakoming van de overeenkomst was hiermee blijvend onmogelijk. Een gevolg daarvan is dat de kunstenaar een schadevergoeding kon verlangen.
Overmacht door pandemie
In theorie zou het bemiddelingsbureau nog een beroep op overmacht hebben kunnen doen om onder de schadevergoeding uit te komen. De vraag is dan of corona overmacht veroorzaakt.
In het begin van de coronasituatie was de pandemie nog nieuw en veroorzaakte deze voor veel overeenkomsten overmacht. De situatie was niet te voorzien geweest en van sommige partijen kon in redelijkheid niet van hen verlangd worden dat de overeenkomst nagekomen zou worden.
Nu corona een langduriger onderdeel is geworden van de samenleving kunnen we niet langer zeggen dat de situatie niet te voorzien was. Sinds maart/ april 2020 weten we welke effecten de lockdown op onze overeenkomsten kan hebben. Overeenkomsten die na maart/ april zijn afgesloten is overmacht als gevolg van corona niet langer een optie (tenzij dit in de overeenkomst is opgenomen).
Dus het corona-argument kan hier geen stand houden.
Los daarvan moet een partij altijd actief een beroep doen op overmacht. In deze situatie had het bemiddelingsbureau dit verzuimd.
Schadevergoeding
Zoals gezegd kon de kunstenaar een schadevergoeding verlangen. Wat is nu redelijk? Werkzaamheden die reeds verricht zijn en onkosten die reeds gemaakt zijn dienen sowieso vergoed te worden. Daarnaast kan je spreken van gederfde inkomsten en eventueel misgelopen publiciteit. Dit laatste is moeilijk in geld te verwoorden.
Na veel over en weer gemail had het bemiddelingsbureau door dat ze het niet heel handig hadden aangepakt en boden 50% van de afgesproken som. De kunstenaar vond dit redelijk en ging akkoord.